Μπήκε για τα καλά ο Οκτώβριος και έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό τα μαθήματα στα σχολεία, στα φροντιστήρια, στα πανεπιστήμια και στις ιδιωτικές σχολές. Έτσι και η Ελληνική Αγωγή, η σχολή του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδυσεων Άδωνη Γεωργιάδη, ανακοίνωσε νέο πρόγραμμα και ξεκίνησε τα μαθήματά της. Αλλά χωρίς τον ίδιο φέτος, ακριβώς επειδή διορίστηκε Υπουργός (πριν λάβει αυτό το αξίωμα, δίδασκε Ιστορία). Τα μαθήματα Φιλοσοφίας έχει αναλάβει, όπως και τις προηγούμενες χρονιές, ο αδελφός του Υπουργού, Λεωνίδας Γεωργιάδης, ο οποιος φέτος θα διδάξει την πλατωνική φιλοσοφία.Στο site της Ελληνικής Αγωγής στο YouTube (βλ. εδώ) μπορεί κανείς να παρακολουθεί 25λεπτα κομμάτια από τα μαθήματα της κάθε εβδομάδας. Όμως, παραδοσιακά το πρώτο μάθημα ανεβαίνει ολόκληρο, μάλλον για λόγους διαφήμισης ή γνωριμίας με τους ενδιαφερόμενους, ώστε να εγγραφούν ακόμη και ηλεκτρονικά. Ολόκληρο το μάθημα είναι το παρακάτω:
Ο Λεωνίδας Γεωργιάδης στην αρχή του βίντεο (βλ. στο 2:50) υπόσχεται στους ακροατές του να κάνει 39 (!) παραδόσεις, σε κάθε μία από τις οποίες θα αναλύει, όπως λέει, ένα πλατωνικό έργο: "Εμείς εδώ, φέτος, θα μελετήσουμε όλα τα έργα του Πλάτωνος. Όλα. Σε κάθε μάθημα θα μελετούμε ένα έργο [...]. Στο τέλος αυτής της χρονιάς θα είναι σαν να έχετε διαβάσει όλα τα έργα του Πλάτωνος, ένα προς ένα".
Καταλαβαίνει κανείς ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν είναι απλώς πάρα πολύ δύσκολο, αλλά ακατόρθωτο. Και τούτο επειδή:
(α) είναι αδύνατον να αφιερώσεις μόνο δύο ώρες (περίπου τόσο διαρκεί ένα μάθημα στην Ελληνική Αγωγή) σε ένα ολόκληρο έργο του Αθηναίου φιλοσόφου, όσο μικρό κι αν είναι. Ακόμη και παραπάνω να αφιερώσεις, δεν θα κατορθώσεις να πεις ούτε τα βασικά.
(β) δεν αρκεί ο διδάσκων να είναι άριστα καταρτισμένος, αλλά μάλλον θα πρέπει να είναι ...ο ίδιος ο Πλάτωνας!
(γ) απαιτείται οι ακροατές να έχουν ήδη τις βασικές γνώσεις της πλατωνικής θεωρίας, προκειμένου να μπορούν να παρακολουθήσουν.
Επειδή ακριβώς και οι τρείς παραπάνω προϋποθέσεις πρέπει να ικανοποιούνται, αλλά κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, καταλαβαίνει κανείς ότι η υπόσχεση του διδάσκοντα προς του ακροατές του είναι χωρίς περιεχόμενο.
Κάθισα και παρακολούθησα ολόκληρη τη διάλεξη του Λεωνίδα Γεωργιάδη, επειδή η φιλοσοφία (και μάλιστα η αρχαία) είναι το αντικείμενό της δουλειάς μου και με ενδιαφέρει να βλέπω τι διδάσκεται και πώς διδάσκεται. Θέλω να ξεκαθαρίσω, όμως, ότι ήμουν υποψιασμένος πως κάτι πολύ κακό θα ακούσουν τα αυτιά μου. Τούτο δεν το λέω ιδεοληπτικά, όμως έχω ένα δίκιο. Είχα παρακολουθήσει κάποια αποσπάσματα από τα περσινά μαθήματα του ίδιου διδάσκοντα με θέμα την Επικούρεια και Στωική φιλοσοφία, τα οποία και βρήκα απαράδεκτα. Πείστηκα πολύ γρήγορα ότι ο Λεωνίδας Γεωργιάδης δεν γνωρίζει καθόλου το αντικείμενο, παρερμηνεύει κατά τρόπο αισχρό τους αρχαίους φιλοσόφους (τους οποίους υποτίθεται ότι λατρεύει) και πολλές φορές προβάλλει τις προσωπικές του ερμηνείες και ιδεοληψίες. Μάλιστα, ορισμένες φορές ήταν τόση η διαστρέβλωση των φιλοσοφικών θεωριών, ώστε προκαλούσε σύγχυση στους ακροατές που άγγιζε τα όρια της διαμαρτυρίας. Επίσης, τα views στα αποσπάσματα που ανέβαιναν στο YouTube όλο και μειώνονταν. Ενδεικτικά αναφέρω ότι το πρώτο μάθημα, δηλαδή το μάθημα γνωριμίας, μετρούσε πάνω από 5.800 views, αλλά τα επόμενα έπεσαν στα 1.000, ύστερα στα 600 και ο κύκλος των μαθημάτων ολοκληρώθηκε με λίγο πάνω από 200.
Θα μου απαντούσε κάποιος ότι αυτό δεν είναι σοβαρό κριτήριο, επειδή είναι άλλο να καθίσει και να παρακολουθήσει κανείς ένα δίωρο μάθημα και άλλο ένα 20λεπτο. Επίσης, θα μου πείτε ότι δεν παίζει ρόλο πόσοι παρακολουθούν τα βίντεο στο YouTube, αλλά πόσοι στα αλήθεια είναι εγγεγραμμένοι. Ακούω αυτά τα επιχειρήματα, αλλά δεν τα συμμερίζομαι, αφού αν δει κανείς τα views που συγκεντρώνει ο αδελφός του ο Άδωνις στα δικά του βίντεο, θα παρατηρήσει ότι διαρκώς αυξάνονται και έχουν "χτυπήσει" ακόμα και τα 16.000! Ίσως, όμως, αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι ο Άδωνις είναι πολύ πιο επικοινωνιακός από τον αδελφό του.
Σύμφωνα με τη δεύτερη από τις παραπάνω προϋποθέσεις που έθεσα θα πρέπει ο διδάσκων να είναι ένας άριστα καταρτισμένος ειδικός στην αρχαία φιλοσοφία, ένας συγκλονιστικός ερευνητής, προκειμένου να φέρει σε πέρας το εγχείρημά του (και πάλι, ισχυρίστηκα, δεν θα ήταν αρκετό). Είναι, όμως, ο Λεωνίδας Γεωργιάδης ένας άριστος ειδικός στη φιλοσοφία; Ποιο είναι το βιογραφικό του; Στη σελίδα της Ελληνικής Αγωγής (βλ. εδώ) παρουσιάζονται οι διδάσκοντες. Για τον Λεωνίδα γράφονται τα παρακάτω (πατήστε πάνω στη φωτο):
Θα παρατηρήσατε ότι ο Λεωνίδας δεν αναφέρει το παραμικρό για πτυχίο φιλοσοφίας. Είναι κάτοχος πτυχίου των Μαθηματικών (με "Άριστα") από το Πανεπιστήμιο Πατρών και μεταπτυχιακού διπλώματος από το ίδιο πανεπιστήμιο πιθανότατα πάνω στο ίδιο αντικείμενο. Δεν έχει κάνει μεταπτυχιακό στη φιλοσοφία. Και τούτο το γνωρίζω καλά. Θα ήταν αδύνατον να κάνει μεταπτυχιακό στη φιλοσοφία, αφού το τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών ιδρύθηκε το 1999, έξι χρόνια μετά την απόκτηση του μεταπτυχιακού από τον Λεωνίδα (βλ. εδώ τις πληροφορίες από το site της Γραμματείας του τμήματος Φιλοσοφίας). Επομένως, ο Λεωνίδας έχει μεταπτυχιακό πιθανότατα στα Μαθηματικά, πάντως αποκλείται να έχει στη Φιλοσοφία. Από αυτά προκύπτει ότι ο Λεωνίδας Γεωργιάδης δεν έχει την παραμικρή σχέση με τη Φιλοσοφία, εκτός ίσως από το σύνηθες (και διόλου κατακριτέο) ενδιαφέρον για αυτή. Επομένως, είναι ένας ερασιτέχνης. Τώρα, το πώς ένας ερασιτέχνης αναλαμβάνει να διδάξει μέσα σε 39 μαθήματα όλον τον Πλάτωνα σε ενήλικους ακροατές, είναι ένα ερώτημα.
Κάθισα, λοιπόν, και παρακολούθησα ολόκληρη τη διάλεξή του για την πλατωνική φιλοσοφία. Θα προσπεράσω όλα όσα είπε στην αρχή για τη διαλεκτική και την αυτογνωσία, τα οποία είναι ασκήσεις εντυπωσιασμού και δεν ανταποκρίνονται διόλου στην αλήθεια. Σε αυτό το άρθρο θέλω να γράψω για την ξεδιάντροπη διαστρέβλωση της περίφημης πλατωνικής θεωρίας των Ιδεών. Μπορείτε να παρακολουθήσετε όσα λέει ο Λεωνίδας στο παραπάνω βίντεο από το 1:02:25 έως το τέλος του μαθήματος (1:37:00). Κατά τα λεγόμενά του, η θεωρία των Ιδεών είναι "το πιο δύσκολο κομμάτι της πλατωνικής φιλοσοφίας" (1:02:31). Μάλιστα, για να καταλάβουμε αυτη τη θεωρία, προτείνει -άγνωστο γιατί- να σκεφτούμε τη ρωσική κούκλα Μπαμπούσκα.
Παρακάτω θα αναφέρω τέσσερα σημεία από την ανάλυση του Λεωνίδα και θα τα αποδομήσω ένα προς ένα.
Παρακάτω θα αναφέρω τέσσερα σημεία από την ανάλυση του Λεωνίδα και θα τα αποδομήσω ένα προς ένα.
1ο σημείο. Ο Λεωνίδας Γεωργιάδης είναι έτοιμος να αναπτύξει την πλατωνική θεωρία των Ιδεών. Λέει, λοιπόν, με μεγάλη αυτοπεποίθηση στους ακροατές του: "Κάθε αντικείμενο έχει μία μορφή και μία ιδέα. Δηλαδή, ένα σπίτι έχει μία μορφή. Ταυτόχρονα, όμως, μέσα του κρύβει την ιδέα του κατοικείν. Το κατοικείν είναι Ιδέα. Ένα ζώο (μια γάτα, ένας σκύλος) βλέπει το σπίτι, αλλά βλέπει μόνο τοίχους και ντουβάρια. Ο άνθρωπος όταν βλέπει ένα σπίτι, δεν βλέπει μόνο ντουβάρια. Βλέπει την Ιδέα του να κατοικεί κάποιος σε αυτό το σπίτι. Όταν βλέπετε ένα ωραίο σπίτι, δεν φαντάζεστε μια εικόνα με τον εαυτό σας εκεί μέσα να κάνετε κάτι ωραίο; Αυτό είναι η Ιδέα του". Ύστερα μαθαίνουμε από τον Λεωνίδα ότι "η Ιδέα του Κατοικείν παίρνει πολλές μορφές", και γι' αυτό υπάρχουν πολλά διαφορετικά σπίτια.
Είναι πραγματικά σοκαριστικό. Μένεις άφωνος με αυτό που συμβαίνει. Διότι ο Λεωνίδας Γεωργιάδης δεν παρερμηνεύει απλώς την πλατωνική θεωρία, αλλά "διδάσκει" στους ακροατές του (που τον πληρώνουν) μια άλλη, άγνωστη θεωρία. Και το χειρότερο γι' αυτόν είναι ότι στη σημερινή εποχή ο καθένας μπορεί να ψάξει ελάχιστα στο διαδίκτυο και να πληροφορηθεί για τη θεωρία των Ιδεών. Όποιος, λοιπόν, γνωρίζει δυο-τρία στοιχειώδη πράγματα για την πλατωνική φιλοσοφία, αναρωτιέται:
- Γιατί ο Λεωνίδας Γεωργιάδης δεν έχει ψάξει έστω στο διαδίκτυο να μάθει τη θεωρία (η οποία δεν είναι διόλου δύσκολη, τουλάχιστον όχι τόσο όσο προειδοποίησε τους ακροατές του);
- Πώς παίρνει το ρίσκο να παρερμηνεύσει τόσο πολύ τον Πλάτωνα; Δηλαδή, πώς είναι τόσο σίγουρος ότι κανένας ακροατής του δεν θα ανακαλύψει αυτή την μεγάλη διαστρέβλωση;
Όμως, ας πω εδώ λίγα πράγματα, μονάχα τα στοιχειώδη, για τη Θεωρία των Ιδεών.
Ο αισθητός κόσμος (ο φυσικός κόσμος, το σύμπαν) είναι ένας κόσμος διαρκούς ροής, μεταβολής και φθοράς. Λόγω αυτής της μεταβλητότητας, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα να τον ερευνήσουμε. Πράγματι, πώς μπορείς να μελετήσεις κάτι και να αποφανθείς, όταν αυτό το ίδιο πράγμα διαρκώς μεταβάλλεται; Θα πρέπει να υπάρχει ένα άλλο, δεύτερο επίπεδο πραγματικότητας πιο έγκυρο, όπου τα αντικείμενά του, σε αντίθεση με τα αντικείμενα του αισθητού κόσμου, δεν θα υπόκεινται σε καμία μεταβολή ή φθορά ούτε θα τα αγγίζει ο χρόνος. Αυτό που λέμε, λοιπόν, αλήθεια στη φιλοσοφία, πρέπει να αναζητηθεί σε εκείνο το επίπεδο, πρέπει να προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε τα αντικείμενα εκείνου του επιπέδου, τα οποία είναι αυθύπαρκτα. Τα αντικείμενα αυτά ο Πλάτωνας τα ονομάζει Ιδέες (ή Είδη) και το επίπεδο αυτό το ονομάζει Νοητό. Προσεγγίζουμε τον αισθητό κόσμο με τις αισθήσεις, αλλά το Νοητό με την ψυχή.
Από αυτόν τον συλλογισμό απορρέει ότι ο αισθητός κόσμος της μεταβολής και της φθοράς θα είναι κατώτερος, λιγότερο πραγματικός από το Νοητό. Και μάλιστα τα πράγματα του αισθητού κόσμου είναι αυτό που είναι, ακριβώς επειδή με κάποιο τρόπο μετέχουν στο Νοητό. Αν, λοιπόν, θελήσει κάποιος να ορίσει τη Δικαιοσύνη, θα πρέπει να αναχθεί στο Νοητό επίπεδο και να γνωρίσει την Ιδέα της Δικαιοσύνης. Για να ορίσει τη Γενναιότητα, θα πρέπει να αναχθεί στο Νοητό επίπεδο και να γνωρίσει την Ιδέα της Γενναιότητας. Ή αν θελήσει να ορίσει την Ωραιότητα (την ομορφιά, το κάλλος), θα πρέπει να αναχθεί στο Νοητό επίπεδο και να γνωρίσει την Ιδέα της Ωραιότητας κ.ο.κ. Για να το καταλάβουμε καλύτερα: κάθε τι που είναι π.χ. ωραίο στον αισθητό κόσμο, το οφείλει στο γεγονός ότι μετέχει στην Ιδέα της Ωραιότητας που υπάρχει στο Νοητό επίπεδο.
Αυτή είναι η θεωρία των Ιδεών. Ο Πλάτωνας θέλησε να εξηγήσει το πώς μπορεί να ισχύει η ενότητα μέσα στην πολλαπλότητα, δηλαδή πώς σε πολλά και διαφορετικά πράγματα του αισθητού κόσμου ενυπάρχει ένα πράγμα. Π.χ. πώς σε πολλά διαφορετικά ωραία πράγματα (ένα ωραίο δέντρο, ένας ωραίος άνθρωπος, ένας ωραίος λόγος κλπ) υπάρχει ένα πράγμα: η ωραιότητα. Και η εξήγησή του ήταν ότι όλα αυτά (δέντρο, άνθρωπος, λόγος κλπ) είναι ωραία επειδή μετέχουν με κάποιον τρόπο στην Ιδεά της Ωραιότητας που υπάρχει στο Νοητό.
Και επαναλαμβάνω: οι Ιδέες είναι αυθύπαρκτες και αποτελούν αρχέτυπα του αισθητού κόσμου. Προσεγγίζουμε τον αισθητό κόσμο με τις πέντε αισθήσεις μας, αλλά το Νοητό με την ψυχή.
2ο σημείο. Ο Λεωνίδας μιλάει για τη Φαντασία (1:06:02): "Ο νους μας συλλαμβάνει τις Ιδέες και τους δίνει μία μορφή. Αυτό το λέμε φαντασία. Η φαντασία είναι η πραγματική μας νόηση".
Πρώτα απ' όλα, αυτά που λέει ο Γεωργιάδης δεν έχουν καμία σχέση με την πλατωνική θεωρία. Δεν είναι η φαντασία που συλλαμβάνει τις Ιδέες, αλλά το νοητικό μέρος της ψυχής. Και είναι μία διαδικασία που απαιτεί όσο το δυνατόν λιγότερη εμπλοκή του σώματος. Σύμφωνα με όσα λέει ο Γεωργιάδης, ο άνθρωπος μπορεί πολύ εύκολα να συλλάβει τις Ιδέες (οι οποίες μάλιστα δεν είναι ούτε καν εκείνες που αναφέρει στο μάθημα). Στο πλατωνικό Συμπόσιον η διαδικασία περιγράφεται ως επίπονη, μυητική και αμφίβολη ως προς την τελική της έκβαση, όμως για τον Λεωνίδα τα πράγματα είναι πολύ απλά: βλέπεις ένα σπίτι και με τη φαντασία σου συλλαμβάνεις την ιδέα του κατοικείν. Μιλάμε για αστειότητες.
Δεύτερον, η Φαντασία, όπως εμείς την καταλαβαίνουμε σήμερα ως ικανότητα να πλάθουμε εικόνες, δεν έχει σε τίποτα να κάνει με την αρχαία κατανόηση της έννοιας. Για τους αρχαίους η φαντασία ήταν είτε μια παράσταση είτε η παραστατική ικανότητα, η έδρα των παραστάσεων. Ο Λεωνίδας, όμως, επιμένει (1:06:42): "Η φαντασία τι είναι λοιπον; Είναι η ικανότητά μας να συλλαμβάνουμε τις Ιδέες και να τους δίνουμε μια πρωτογενή μορφή μέσα στο μυαλό μας".
3ο σημείο. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η στιγμή (1:15:38) που ο Λεωνίδας προβάλλει στους ακροατές του ένα σχήμα, το οποίο φαίνεται στην φωτο κάτω:
Και λέει τα εξής: "Εδώ το αγαθόν, το καλό ας πούμε, είναι Ιδέα. Εντάξει; Εδώ βάλτε την αρετή, βάλτε όποια αρετή θέλετε, τη Δικαιοσύνη, την Ελευθερία, την Αξιοπρέπεια, ότι θέλετε. Αυτό βρίσκεται στον κόσμο των Ιδεών. Όσο πάμε προς τα κάτω παίρνει διαφορες μορφές. Στο τέλος είναι μια εικόνα". Και δείχνοντας στον πίνακα από κάτω προς τα πάνω λέει: "Εδώ είναι η εικόνα, εδώ είναι το αντικείμενο, πρώτη μορφή, ανώτερη μορφή, Ιδέα".
Είναι προφανές ότι το σημαντικότερο λάθος που κάνει ο Λεωνίδας είναι να μεταφράζει τον αγγλικό όρο "Form" ως μορφή και όχι ως Ιδέα. Όμως είναι γνωστό ότι τον όρο Form στην πλατωνική φιλοσοφία τον χρησιμοποιούμε για την Ιδέα (ή Είδος). Γι' αυτό, λοιπόν, ο Λεωνίδας νομίζει ότι εκεί που το σχήμα λέει "Lower Forms" εννοούνται οι κατώτερες μορφές. Και εκεί που το σχήμα λέει "Higher Forms" εννοούνται οι ανώτερες μορφές, οι οποίες, όπως πιστεύει, δεν είναι Ιδέες. Γιατί, όμως, δεν κάνει το ίδιο και για το πάνω πάνω επίπεδο; Δηλαδή, γιατί τη φράση "Form of Good" δεν την μεταφράζει ως μορφή του Αγαθού; Δεν μπορώ να απαντήσω. Ο Λεωνίδας την μεταφράζει Ιδέα. Ωστόσο, ύστερα απο αυτά μπορούμε να εξηγήσουμε την αρχική δήλωσή του (βλ. στο σημείο 2): "Κάθε αντικείμενο έχει μία μορφή και μία Ιδέα". Ο Λεωνίδας δεν έχει καταλάβει τίποτα από μια θεωρία που σε γενικές γραμμές είναι εύκολο να την καταλάβει ο καθένας.
Επίσης, αν όλα όσα λέει ίσχυαν και υπήρχε μόνο μία Ιδέα, αυτή του Αγαθού, τότε γιατί κάνουμε λόγο για θεωρία των Ιδεών και όχι για θεωρία της Ιδέας ή για θεωρία του Αγαθού;
Το παραπάνω σχήμα ο Λεωνίδας το έχει πάρει από τις τρεις αλληγορίες του Πλάτωνα που παρατίθενται στο 6ο και 7ο βιβλίο της Πολιτείας: την Αλληγορία του Ήλιου, την Αλληγορία της Γραμμής και την Αλληγορία του Σπηλαίου. Σύμφωνα με αυτές (κυρίως με την Αλληγορία της Γραμμής), τα κάτω αντικείμενα είναι απλώς είδωλα/εικόνες των αισθητών αντικειμένων. Το αμέσως πιο πάνω επίπεδο είναι τα ίδια τα αισθητά αντικείμενα, πιο πάνω είναι τα μαθηματικά όντα και στο αμέσως πιο πάνω επίπεδο είναι τα νοητά όντα (οι Ιδέες). Υπάρχει, ωστόσο, και κάτι έξω από όλο αυτό: είναι το πιο υψηλό επίπεδο (βλ. στο σχήμα Form of Good), στο οποίο βρίσκεται η Ιδέα του Αγαθού, η οποία όμως είναι "επέκεινα της ουσίας" (Πολιτεία, 509b-c), μια φράση για την οποία έχουν γραφτεί βιβλιοθήκες.
Είναι πραγματικά αδύνατον να παρακολουθήσει κανείς τον Λεωνίδα Γεωργιάδη σε ό,τι λέει παρακάτω. Σε κάποιο σημείο μιλάει για την Ιδέα της Συμβίωσης, την Ιδέα της Οικογένειας και άλλα τέτοια αντιεπιστημονικά. Είναι απαράδεκτο. Δεν υπάρχουν τέτοιες Ιδέες στην πλατωνική θεωρία. Ο Λεωνίδας δεν γνωρίζει τίποτα για τη θεωρία των Ιδεών. Φαίνεται να μην έχει συμβουλευτεί ούτε το πιο απλό φιλοσοφικό εγχειρίδιο.
4ο σημείο. Ο Λεωνίδας ισχυρίζεται το εξωφρενικό: η ανθρώπινη ψυχή είναι Ιδέα! Στο τέλος της διάλεξης (1:33:28) λέει τα εξής: "Γενικά, εμείς έχουμε έρθει όλοι από ένα βασίλειο που λέγεται Βασίλειο των Ιδεών, κατά τον Πλάτωνα. Και εκεί θέλουμε να πάμε πάλι. Έχουμε χάσει τον δρόμο μας, κάτι έχει συμβεί και έχουμε χαθεί στην πορεία [...]. Μέσα μας η ψυχή μας κρύβει τον λόγο, που είναι ένα κομμάτι της Ιδέας. Λόγος είναι το κομμάτι του κόσμου των Ιδεών από το οποίο προήλθαμε. Αυτός ο λόγος λαμβάνει ενα όχημα που λέγεται ψυχή, για να κινείται στους ενεργειακούς κόσμους. Και η ψυχή λαμβάνει ένα όχημα που λέγεται σώμα, για να κινείται στον αισθητό κόσμο. Άρα, εμείς είμαστε λόγος που κατέχει μια ψυχή, η οποία κατέχει ένα σώμα [...]. Ο σκοπός του λόγου είναι να ισυροποιηθεί τόσο η ψυχή, ώστε να μπορέσει να πετάξει προς τα εκεί (δηλ. προς το βασίλειο των Ιδεών). Εκεί θα την αφήσει και θα μπει ως Ιδέα στο βασίλειο αυτό".
Είναι εντελώς ακατανόητα όσα λέει, το χειρότερο όμως είναι ο ισχυρισμός του Λεωνίδα ότι η ψυχή είναι Ιδέα. Να πω εδώ ότι αυτό είναι κάτι που σχεδόν απαγορεύεται να ειπωθεί ακόμα και από πρωτοετή φιλοσοφίας. Δηλαδή, μιλάμε για βασικά πράγματα: Η ψυχή δεν είναι Ιδέα! Όταν αποχωρίζεται από το σώμα (την ώρα του θανάτου), μπορεί απλώς να ατενίσει και να γνωρίσει τις Ιδέες, ακριβώς επειδή έχει αποχωριστεί από το σώμα (το σώμα, για τον Πλάτωνα, εμποδίζει την ψυχή να γνωρίσει την αλήθεια, δηλαδή τις Ιδέες). Αλλά ποτέ, μα ποτέ δεν μπορούμε να τη θεωρήσουμε Ιδέα και ποτέ δεν μπορεί να εισέλθει στον κόσμο των Ιδεών. Δεν ανήκει εκεί.
Ύστερα από όλα αυτά καταλαβαίνουμε και για ποιον λόγο ο διδάσκων προειδοποίησε τους ακροατές του ότι η Θεωρία των Ιδεών είναι το πιο δύσκολο κομμάτι στον Πλάτωνα. Και πώς να μην ειναι δύσκολο, αφού ο Λεωνίδας προσθέτει έννοιες δικές του, τις οποίες μάλιστα δεν μπορεί να εξηγήσει ούτε να ταιριάξει με την πλατωνική θεωρία. Πραγματικά θλίβομαι για τους ακροατές τού Λεωνίδα Γεωργιάδη, αλλά είναι φανερό ότι έχουν πέσει θύματα εξαπάτησης. Δεν γνωρίζω πόσο κοστίζουν τα δίδακτρα, αλλά για τα εξ αποστάσεως μαθήματα το ποσό είναι 60 ευρώ (βλ. εδώ). Αυτό είναι, βέβαια, επιλογή των ίδιων των ακροατών, εκείνοι αποφασίζουν πώς θα διαθέσουν τα χρήματά τους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτός ο άνθρωπος είναι ο πλέον αναρμόδιος να διδάξει Πλάτωνα και, γενικά, φιλοσοφία. Ωστόσο, μου προκαλεί εντύπωση ότι το κάνει με αυτοπεποίθηση, το προβάλλει στο YouTube και, όπως φαίνεται στα σχόλια που λαμβάνει, εξαπατά όλο και περισσότερους.
Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, αλλά εχω μάθει να κρατάω μικρό καλάθι για όποιον γράφει σε τέτοια γλώσσα το 2016. Και φυσικά δεν χρειάζεται να πει κανείς πολλά όταν διαβάζει για "Παγκόσμιαν Πρώτην Παρουσίασιν της Αρχαίας Ελληνικής Υπεργνώσεως, η οποία από της δημιουργίας της παρέμεινεν κρύφια μέχρι των ημερών μας". Μπορείτε εδώ να δείτε τα περιεχόμενα του βιβλίου.
Ωστόσο, υπάρχει ένα 24λεπτο βίντεο στο YouTube από την παρουσίαση του βιβλίου. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε παρακάτω:
Στο χρονικό διάστημα 1:21 - 4:10 του βίντεο ο Λεωνίδας λέει ότι η Αλτάνη (γνωστή παρα-φιλόσοφος) τον βοήθησε ως προς το πώς πρέπει να δουλεύει. Ένα μεγάλο μέρος στη συγγραφής του βιβλίου οφείλεται, λέει, σε εκείνη. Στη συνέχεια ευχαριστεί την παρετυμολόγο φιλόλογο Άννα Τζιροπούλου-Ευσταθίου (για τη δράση της βλ. εδώ και εδώ). Και φυσικά ευχαριστεί τον Αριστείδη Παπανδρέου, ο οποίος κάθεται δίπλα του.
Έχει ενδιαφέρον ότι ο Λεωνίδας στο 4:11 λέει ότι τα αρχαία κείμενα είναι κωδικοποιημένα και χρειάζεται μια ειδική μελέτη, ένα ειδικό διάβασμα. Παραδέχεται, δηλαδή, ότι χρειάζεται να είσαι ειδικός προκειμένου να κατανοήσεις αυτά τα κείμενα. Μόνο που ο ίδιος δεν έκανε τίποτα γι' αυτό (εκτός του ότι πέρασε μερικές ευχάριστες ώρες με την Αλτάνη, τη Τζιροπούλου-Ευσταθίου και τον Παπανδρέου). Μετά τις ευχαριστίες στους "δασκάλους" του ο Λεωνίδας εμφανίζεται βέβαιος ότι κάποιος άλλος στο μέλλον θα ευχαριστήσει τον ίδιο, αφού "έτσι λειτουργεί η γνώση, η επιστήμη" (4:38).
Στο 15:00 τον λόγο παίρνει ο αδελφός του Λεωνίδα Γεωργιάδη, ο Άδωνις, ο οποίος λέει: "Σας μιλώ ειλικρινά είναι ένα πάρα πολύ χρήσιμο βιβλίο" (15:20). Λέει, μάλιστα, ότι είναι ένα βιβλίο που "έλειπε" (15:49), είναι ένα βιβλίο που "απευθύνεται και στον ειδήμονα [...], αλλά και στον εντελώς αδαή" (16:34). ύστερα Άδωνις συστήνει στο κοινό το βιβλίο "ενθέρμως".
Από τον Άδωνη μαθαίνουμε και για τον Αριστείδη Παπανδρέου, που, όταν γνωρίστηκαν (περίπου πριν 22 χρόνια), ήταν ναύαρχος, επίτιμος αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, ο οποίος "είχε αποφασίσει και είχε κάνει μια μεγάλη μελέτη για το Όργανον του Αριστοτέλους" (18:35).
Στο δεύτερο μέρος της παρουσίασης του βιβλίου, τον λόγο παίρνει ο Αριστείδης Παπανδρέου. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε παρακάτω:
Ο Παπανδρέου, με ύφος ειρωνικό και ελιτίστικο, λέει ότι ο Λεωνίδας είναι αριστούχος Μαθηματικός, "άρα όχι αγεωμέτρητος" (και, επομένως, μπορεί να μιλήσει για Πλάτωνα). Μας πληροφορεί, επίσης, ότι πολλά χρόνια πριν, είχε πει στον Άδωνη ότι μια μέρα θα γίνει Πρωθυπουργός. Ακόμα, καυχιέται ότι ο ίδιος έχει ασχοληθεί στη ζωή του 90.000 ώρες με τη φιλοσοφία. Μετά απο αυτά, περνάει επιτέλους στην παρουσίαση του βιβλίου (4:17): "Το βιβλίο αυτό είναι μοναδικό και ανεπανάληπτο και είναι πρώτη παγκόσμια έκδοσις". Αυτά τα γράφει και στον Πρόλογο, όμως περισσότερη εντύπωση μου έκανε αυτό που λέει παρακάτω: "Είναι δέκα μαθήματα φιλοσοφίας, τα οποία έχουνε πάρει όλη την αρχαία υπεργνώση και τη γράφουνε στην κοινοβαρβαρική γλώσσα για να γίνει κατανοητή από το ελληνικό κοινό έτσι όπως το καταντήσανε" (4:30). Αυτό το λέει πολλές φορές στο βίντεο.
Ομολογώ ότι δεν είχα ξανακούσει αυτή τη λέξη: "κοινοβαρβαρική". Μια πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο με οδήγησε στο Slang.gr και σε ένα σχόλιο: "τρομπα μαρινα στην 'κοινοβαρβαρικη' που λεγαμε στη σχολη εμποροπλοιαρχων, ειναι το σιφωνι του νεφους, που συνανταμε στη θαλασσα". Ώστε απο εκει έχει δανειστεί τη λέξη ο πρώην ναύαρχος Παπανδρέου. Φαίνεται να είναι όρος των ναυτικών. Χρησιμοποιείται και σε αυτό το forum που μιλούν οι χρήστες για ναυτιλία και ιστιοφόρα.
Πάντως, έτσι εξηγείται η αρχαΐζουσα γλώσσα που χρησιμοποιεί στον Πρόλογο του βιβλίου ο Παπανδρέου, αλλά δεν εξηγείται γιατί ο ίδιος προτιμά στην παρουσίαση του βιβλίου να μιλάει την ...κοινοβαρβαρική.
Ο Παπανδρέου είναι ό,τι χειρότερο έχετε ακούσει ποτέ. Μιλάει χυδαία, στα όρια του προσβλητικού, βρίζει Έλληνες ("δημοτικάριους"), Άγγλους και λοιπούς Ευρωπαίους ("αλλοδαποί ηλίθιοι"), και όλα αυτά μπροστά στον Άδωνη. Επίσης, μπλέκει εντελώς αυθαίρετα Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Μέγα Αλέξανδρο και κάποια στιγμή θέλει να φέρει ένα παράδειγμα για τη θεωρία των Ιδεών (την οποια έχει κατανοήσει με άθλιο τρόπο, αλλά σίγουρα καλύτερα από τον Λεωνίδα). Λέει λοιπόν (13:58): "Στον διάλογο 'Μένων', ένας στρατηγός -δεν θυμάμαι το όνομά του πώς τον λένε- είχε έναν δούλο που τον λέγανε Μένωνα".
Κρίμα οι 90.000 ώρες μελέτης της φιλοσοφίας. Διότι αν δεν γνωρίζεις ότι στον πλατωνικό διάλογο Μένων (ένας από τους κλασικότερους διαλόγους του Πλάτωνα) ο Μένων δεν είναι ο δούλος, αλλά το βασικό πρόσωπο του διαλόγου που συνομιλεί με τον Σωκράτη, τότε καλύτερα να σταματήσεις να ασχολείσαι. Δεν είναι ο Μένωνας ο δούλος, αλλά είναι αυτός ο ίδιος που έχει έναν δούλο.
Καταλάβαμε, λοιπόν, ποιος είναι ο Παπανδρέου, αυτός που προλογίζει το βιβλίο του Λεωνίδα Γεωργιάδη και "δάσκαλός" του. Καταλάβαμε, επίσης, ότι δεν πρέπει να διαβάσουμε ποτέ αυτό το βιβλίο, έστω κι αν ο Παπανδρέου πασχίζει να μας πείσει για το αντίθετο (16:31): "Το βιβλίο για το οποίο μιλάμε είναι κάτι μοναδικό παγκοσμίως. Διότι κανένας μέχρι τώρα, παγκοσμίως, δεν έχει γράψει αυτά που έχει γράψει ο Λεωνίδας". Όποιος καταφέρει να ακούσει μέχρι το τέλος την παρουσίαση του Παπανδρέου, έχει τα συγχαρητήριά μου. Εγώ την παρακολούθησα και είναι εμετική.
Εδώ θα κλείσω αυτό το άρθρο. Θέλω να πω ότι στην Ελληνική Αγωγή διατείνονται ότι αγαπούν την αρχαία Ελλάδα και τα "προϊόντα" της, αλλά νομίζω ότι κάνουν πολύ κακό στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, διαστρεβλώνοντάς τον. Σας καλώ να επισκεφθείτε τη σελίδα της Ελληνικής Αγωγής στο YouTube (εδώ). Επιλέξτε -ακόμα και τυχαία- οποιοδήποτε βίντεο θέλετε. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μην ακούσετε ιστορικές ανακρίβειες και πολιτικές (μόνο δεξιές) ιδεοληψίες. Αποκλείω να μην πέσετε πάνω σε παρετυμολογίες έμπνευσης Τζιροπούλου-Ευσταθίου ή να μην διακρίνετε παραποίηση των αρχαίων φιλοσοφικών θεωριών. Η Ελληνική Αγωγή προβάλλει τη "στόφα" της αρχαιοπληξίας, του ελληνοκεντρισμού και του εθνικισμού. Δεν είναι τυχαίο το περσινό περιστατικό με μια "καθηγήτρια" της Σχολής (βλ. εδώ).
Αλλά υπάρχει ένα βαθύτερο ζήτημα σε όλα αυτά. Μάλλον επιχειρείται μια εκμετάλλευση της αρχαιοπληξίας ορισμένων. Αυτό που πιθανότατα συμβαίνει είναι ότι η μεγάλη προβολή του Άδωνη Γεωργιάδη έχει φέρει κόσμο στη Σχολή, ανθρώπους που πιστεύουν ότι η ελληνική γλώσσα παρήκμασε, ότι η ελληνική σκέψη μαράζωσε, ότι οι "κακοί ξένοι" θέλουν να μας αφανίσουν, ότι υπάρχει ένα σχέδιο εξόντωσης της Ελλάδας και ότι "κάτι μας κρύβουν". Δυστυχώς υπάρχουν αρκετοί που πληρώνουν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα της Σχολής. Ίσως έτσι πιστεύουν ότι αντιστέκονται στη δήθεν παρακμή, ότι δίνουν μάχη απέναντι στον αφελληνισμό που υποτίθεται ότι επιχειρείται από σκοτεινά κέντρα.
Η γνωμη μου είναι ότι έχει αναπτυχθεί μια άτυπη σχέση ανάμεσα σε "μαθητές" της Σχολής και τον ίδιο τον Άδωνη Γεωργιάδη. Οι περισσότεροι "μαθητές" (αν όχι όλοι), όπως θα έχετε καταλάβει, έχουν ασπαστεί μια συγκεκριμένη πολιτική ιδεολογία, έχουν υιοθετήσει μια συγκεκριμένη οπτική των πραγμάτων. Για παράδειγμα, δεν είναι τυχαίο ότι σε πολλά μαθήματά του ο Άδωνης καταφέρεται εναντίον του αντίπαλου κόμματος, κάτι που ευχαριστεί πολύ τους μαθητές του. Έτσι, η Σχολή λειτουργεί, σε ένα δεύτερο επίπεδο, σαν πολιτική φωλιά, σαν μήτρα προετοιμασίας για έναν αγώνα ενάντια στην "ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς". Αυτή η σαγήνη του εθνικισμού, η αντίσταση απέναντι στην αλλοίωση του έθνους, είναι ένας ριζοσπαστισμός που δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει. Προβλέπω, όμως, ότι η πελατεία θα πέσει μαζί με το ακροδεξιό ιδεολόγημα σε λίγα χρόνια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου